Startups kunnen zich vaak geen werkgeversrisico's of -lasten veroorloven. Daarom werken startups vaak met zzp'ers. Ook als die zzp'ers in feite werknemers zijn. De Wet DBA bepaalt daarom of iemand écht als zelfstandige werkt of als schijnzelfstandige. Deze wet is al in 2016 ingevoerd, maar pas vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst daadwerkelijk handhaven. Wat betekent dit voor jou?
Wet DBA: zzp'er, freelancer, werknemer?
De Wet DBA gaat over de samenwerking tussen zzp'ers en opdrachtgevers. De wet wil duidelijk maken of iemand echt als zelfstandige werkt of eigenlijk een werknemer is. Dit wordt schijnzelfstandigheid genoemd, en daar wil de overheid tegen gaan. Dat label maakt veel uit. Een werknemer is ten eerste goed beschermd (bijvoorbeeld tegen onredelijk ontslag). Ten tweede betalen werknemers meer belasting én hun werkgever betaalt sociale premies.
De Wet DBA probeert te voorkomen dat mensen die eigenlijk hetzelfde doen als een gewone werknemer, op papier een ondernemer zijn.
Waarom is de Wet DBA ingevoerd?
Voor de Wet DBA was er de VAR. Hiermee konden werkenden een verklaring aanvragen die aangaf dat zij ondernemer waren (en dus niet in loondienst werkten). Er kwam zo'n run op de aanvragen voor deze verklaringen, dat ze niet meer gecontroleerd konden worden. Resultaat? Het werd heel eenvoudig om het systeem te 'gamen'.
De bedoeling van de Wet DBA was om dit beter te regelen. Hoe?
- De VAR werd afgeschaft.
- De beoordeling van arbeidsrelaties werd weer aan de Belastingdienst en rechters overgelaten.
Handhaving Wet DBA vanaf 1 januari
Vanaf de invoering van de wet in 2016 (en eigenlijk daarvóór al), is er veel kritiek. De VAR gaf (met name) opdrachtgevers houvast. Met de Wet DBA kunnen opdrachtgevers niet meer zeker weten of ze geen fouten maken. Daarnaast had de Belastingdienst de capaciteit helemaal niet om te handhaven. Daarom stelde de Belastingdienst de handhaving steeds uit.
Maar: de fiscus heeft aangegeven vanaf 1 januari 2025 strenger te gaan controleren. Dit betekent dat de Belastingdienst alsnog kan ingrijpen als er sprake is van schijnzelfstandigheid: de Belastingdienst kan dan boetes geven of een naheffing opleggen.
Hoe voorkom ik boetes op basis van de Wet DBA?
Geen zorgen, je hoeft niet nu meteen te stoppen met het inzetten van freelancers. Maar: om de kans te verkleinen dat je een boete krijgt, hebben wij de volgende tips:
- Freelancers zijn geen werknemers
Het begint bij de achterliggende gedachte. De wet probeert juist de situatie aan te pakken dat werknemers (onterecht) het label "freelancer" krijgen. Daarom is het belangrijk dat je freelancers behandelt als zakenrelaties. Schakel je freelancers in, dan verklein je de kans op boetes als je jezelf als hun klant ziet. - Werk met een goede overeenkomst
Een goede overeenkomst van opdracht (ook wel freelance overeenkomst of zzp overeenkomst genoemd) is een belangrijke basis. Een goede overeenkomst helpt ook bij de naleving van puntje 1, hierboven. Maak duidelijke afspraken en voorkom problemen.
Ben je op zoek naar een goede freelance overeenkomst? Of heb je naar aanleiding van deze blog nog vragen? Laat het ons dan weten!
